1956 թ. ԽՍՀՄ զինված ուժերը պետք է զորավարժություններ անցկացնեին Ադրբեջանում։ Այդ նպատակով Կիրովաբադ էին ժամանել զորավարներ Հ. Բաղրամյանը և Վ. Չույկովը։
Կիրովաբադի հայլական թաղամասի «Եղեցի դուռ» կոչվող տեղամասը միշտ բազմամարդ էր։ Այդտեղ էին գտնվում բոլոր խանութները, պուրակը, հանգստի տունը, կինոյի շենքը, ճաշարաններ, եկեղեցին, և իհարկե, Վահան քեռու կրպակը, որ Նիկոլայ 2-րդի ժամանակից էր մնացել։
Այդտեղ նա վաճառում էր նպարեղեն:
Վահան դայու կրպակի մոտ մի փոքրիկ խանութ կար, որն ընդունում էր հանքային ջրերի և այլ ըմպելիքների դատարկ շշեր։ Այս խանութում աշխատում էր մարշալ Բաղրամյանի ազգականը։ Նշված վաճառատան մոտով անցնելիս, Բաղրամյանն ու Չույկովը կանգ են առնում:
Բաղրամյանը և Ղահրաման քեռին գրկախառնվում են, նրան մի ճամպրուկ է հանձնում։
Վահան դային էլ մոտենում է, հսկա մի մարդ` հենակներով,և գրկախառնվում Բաղրամյանին։ Մարշալը հուզված գրպանից 100 ռուբլիանոց է հանում և տալիս Վահան դայուն, նա հրաժարվում է, ասելով, որ ինքը աղքատ մարդ չէ, եկել է, որ նրանց իր տուն հրավիրի։
Բաղրամյանը չի մերժում, խոստանում է` երեք օրից Չույկովի հետ հյուրընկալվել նրա տանը։
Աշուն էր արդեն, Վահան դային, որի տունը գտնվում էր Ջափարիձե փողոցի ներքևի մասում և ուներ երկու հեկտար, խաղողի այգի էր քաշել...
Ամբողջ քաղաքը դղրդում էր, թե Հ.Բաղրամյանը հյուր էր գալու քեռի Վահանին:
Վահան քեռին սկսում է նախապատրաստվել հյուրերին արժանավայել ընդունելու համար։
Հրավիրում է քաղաքի հեղինակավոր մարդկանց ու լավագույն երաժիշտներին` շուրջ 500 հոգու։
7 անց 45-ին բոլորը տեղավորվել էին, ժամը 8-ին, զիվորական ճշտությամբ հյուրերը կանգնեցին Վահան դայու տան դիմաց։
Հյուերին ընդունեցին Վահան քեռին, Ղահրաման քեռին, Գանձակի քահանան և մի խումբ մտավորականներ: Երաժիշտները նվագում էին հայկական եղանակներ ու քայլերգեր, հնչում էին` ուռանե՜ր...
Վահան քեռին 10 տեղ էր պահել հյուրերի համար, մեջտեղում աթոռը մյուսներից բարձր էր, նրբանկատ Բաղրամյանը խնդրեց հավասարեցնել:
Սեղանը առատոությունից պայթում էր, իհարկե, արքայական էին Վահան քեռու քաշած սև գինին և օղին, որոնք մատուցվում էին գրաֆիններով։
Երբ թամադան խոսում էր, բոլորը համակ լսում էին:
Չույկովը Բաղրամյանին ապշած ասաց.
«Вот какая дистиплина у Вас за столом, а у нас за столом все говорят, и у нас тамады нет».
Երբ բաժակ բարձրացրին խմելու հայ ժողովրդի հպարտություն Հ. Բաղրամյանի կենացը, նա խնդրեց իր և Չույկովի կենացները միասին խմել:
...Բաղրամյանը խորին շնորհակալություն հայտնեց Վահան քեռուն և Գանձակի ողջ ժողովրդին։
Ժողովուրդն իրոք սիրում է իր հերոսներին:
«Ես ոչ մի տեղ այսքան ուրախ չեմ եղել, ինչպռս այսօր։Մինչև կյանքիս վերջը չեմ մոռանա ձեր սրտանց հյուրասիրությունը, և, իհարկե,Վահան քեռու պատրաստած գինին և օղին»,- ասաց Չույկովը։
...Անցան տարիներ, Վահան դային մահացավ, Գանձակի գերեզմանոցում բարձրաձայն կարդացին մարշալ Բաղրամյանի ցավակցական հեռագիրը:
Ռազմիկ ՊԵՏՐՈՍՅԱՆ
Հ.Գ.Գանձակը կառուցվել է 9-րդ դարում, հանգստարանը` նույնպես, Բաղրամյանի ծնողներն էին թաղված այդ գերեզմանատանը, այսօր հարթեցված է, գուցե արդեն այգի է...
1988 թվականին ջարդեցին ԽՍՀՄ կրկնակի հերոս, մարշալ Հովհաննես Բաղրամյանի արձանը:
Ժաննա ՊԵՏՐՈՍՅԱՆԻ ՖԲ էջից